Metoda kanapki (sandwich method) - sposób przedstawiania drugiej osobie opinii krytycznej, minimalizujący u niej odruch obronny przed krytyką.
Z czego u człowieka wynika odruch obronny przed krytyką?
Człowiek posiada podświadomy mechanizm  ego,  zapewniający mu dobre o sobie wyobrażenie. Jakakolwiek uwaga krytyczna, w wyniku działania tego mechanizmu, jest w pierwszym odruchu przez umysł nieakceptowana i odrzucana. W efekcie powoduje to nie zgadzanie się z negatywną opinią na temat swojej osoby oraz często krytykę i pretensję w stosunku do osoby ją wyrażającą.  Ego  człowieka broni się przed negatywną oceną.
Na czym polega "metoda kanapki"?
Chodzi w niej o to, by  ego  człowieka nie odebrało informacji zwrotnej (feedback) jako krytyki. Poza popełnianymi błędami człowiek wykonuje szereg innych czynności z powodzeniem, w sposób prawidłowy, prezentując przy tym bardzo dobrą postawę. Metoda kanapki polega właśnie na tym, by swój przekaz zacząć od zaakcentowania tego, co dana osoba realizuje prawidłowo, czyli od czegoś dla niej pozytywnego. Dopiero po tym następuje przedstawienie obszaru, który może udoskonalić lub poprawić. Taki początek pozwala uniknąć "odruchu obronnego" na krytykę, gdyż człowiek czuje, że generalnie jest odbierany pozytywnie.
Zakończenie przekazu również powinno zakończyć się czymś pozytywnym, na przykład podkreśleniem ogólnej prawidłowej postawy rozmówcy. W efekcie usłyszał on słowa krytyczne, zostało mu wskazane, co powinien zmienić, lecz jest pozostawiony z poczuciem, że poza tą krytyką widoczne są jego pozytywne zachowania. W ten sposób krytyka nie demotywuje, a raczej pobudza do bycia jeszcze lepszym. Zakończenie wypowiedzi pozytywnym komentarzem, komplementem, docenieniem wysiłków, przypomnieniem o silnych stronach osoby jest dużą motywacją do zrobienia czegoś jeszcze.

Metoda kanapki bywa krytykowana, jako utrudniająca dotarcie do rozmówcy z negatywnymi uwagami. Krytycy tej metody twierdzą, że człowiek pozostawiony z poczuciem generalnie "dobrej postawy" nie zauważa krytyki i nie podejmuje kroków naprawczych (doskonalących). Krytyka ta wynika jednak raczej z małego doświadczenia w stosowaniu tej metody komunikacji. Praktyka pokazuje, że uwagi negatywne zawsze są zauważone przez adresatów, a mała skuteczność w podejmowaniu przez nich działań naprawczych wynika z nieskuteczności zarządzania (nadzór, wsparcie, egzekwowanie, motywowanie).

Opracował:   Tomasz Krawczyk