Prolog

W skali globu wyłącznie część ludzi stara się  rozumieć.  Niektórym wystarczy  wiedzieć,  a części wręcz tylko  być.  Jednak oglądając świat, nabierając doświadczeń, powstaje dużo pytań o to, czym jest człowiek, jakie mechanizmy odpowiadają za jego myślenie i postępowanie, czy faktycznie posiada "wolną wolę" oraz czy i co może na nią wpływać? Na pytania te odpowiadają religie, filozofia oraz nauka. Ta ostatnia opiera się na obserwowaniu, eksperymentowaniu, weryfikowaniu wyników oraz wnioskowaniu, i dlatego na niej się opieram. Poniżej zamieszczam opisy badań naukowych, odnoszących się do sposobu funkcjonowania człowieka. To obszar mojej pasji poznawania i chęci rozumienia.

Co wpływa na relację?

Eksperymenty Harlowa, Walla, Niiya i Deaux

Wydaje się, że zapewnienie przeżycia jest wartością najwyższą. Okazuje się, że w naturze są wartości wyższe od zapewnienia bytu.
Co jest ważne dla wszystkich?
Na czym należy się skupić chcąc budować z ludźmi pozytywne relacje?

 EKSPERYMENT "DWIE MATKI"  PROF. H.HARLOWA

Harry Harlow

Harry Harlow,  profesor psychologii  University of Wisconsin-Madison,  przeprowadził w latach pięćdziesiątych XX w. badania z udziałem  rezusów,  w trakcie których analizował ich społeczne mechanizmy zachowań. Jego eksperymenty wykazały, że potrzeba  bliskiej relacji  jest u naczelnych ważniejsza, niż nawet potrzeba zaspokojenia głodu. Przed badaniami prof. Harlow zakładał, że jest odwrotnie, że zapewnienie pożywienia i zaspokojenie głodu jest potrzebą ważniejszą, niż czułość, bliskość i poczucie bezpieczeństwa. Eksperymenty jednak temu zaprzeczyły.
W eksperymencie  "dwie matki"  Harry Harlow oddzielił małe rezusy od swoich matek i zapewnił im dwie sztuczne matki: jedną wykonaną z drutu, u której rezus mógł zaspokoić głód (napić się mleka) oraz drugą, wykonaną z miękkiego materiału (foto obok). Obie były podgrzewane, by symulowały ciepło ciała prawdziwej matki. Eksperyment trwał 5 miesięcy. Młode rezusy spędzały średnio 17 godzin dziennie przytulone do materiałowej matki nie dającej pożywienia i mniej niż 1 godzinę dziennie u boku drucianej matki dającej pożywienie. Małpy praktycznie cały czas swojej obecności w boksie spędzały przytulone do matki materiałowej, a drucianą odwiedzały tylko po to, by się pożywić (patrz film obok).

Relacja
z przebiegu eksperymentu
2m 28s

Rangę bliskiej relacji wykazał również  test otwartego pola.  Resusy wpuszczano do nowego pomieszczenia, z kilkoma nieznanymi im przedmiotami (pudełko, chusteczka, miska, puszka, itp.) i obserwowano ich zachowanie. Gdy wewnątrz nie było żadnej "matki", rezusy były wyraźnie wystraszone. Ich lęku nie zmniejszyła obecność drucianej matki zapewniającej im pożywienie. Zmiana nastąpiła dopiero w obecności matki materiałowej, do której małpki mogły się przytulić. Co więcej, po krótkim przytuleniu odzyskiwały spokój oraz aktywność. Małpki ruszały po pokoju i poznawały, dotykały, wąchały wszystkie nowe przedmioty.
Aktywność będąca wynikiem poczucia bliskiej relacji zauważono również w sytuacji nagłego wystraszenia małego rezusa. Gdy małpka była zaskoczona nagłym pojawieniem się "strasznego" urządzenia (scena w filmie 1m:06s), uciekła do matki materiałowej, przytuliła się, a po chwili zaczęła już odstraszać "strasznego" gościa, czyli interweniować wobec zagrożenia.

Opracował Tomasz Krawczyk na podstawie:
H. F. Harlow, "The nature of love", American Psychologist, 1958, 13(12), 673-685

 INNE BADANIA

Najdłuższe badanie, trwające 75 lat, ukazujące rangę relacji z innymi ludźmi, został przeprowadzony przez badaczy Harvard University. Badanie rozpoczęto w 1938 roku. Uczestniczyło w nim 724 mężczyzn, z których jedna część była ówczesnymi studentami tej uczelni, druga była młodzieńcami z przedmieść Bostonu, pochodzącymi z tzw. trudnych rodzin. Następnie, gdy badanie przedłużano o kolejne okresy, naukowcy rozszerzyli próbę badawczą o ich potomstwo, rozszerzając liczbę uczestników do ponad 1300 osób. Przez całe ich życie zbierano informacje o różnych aspektach życia: karierze, życiu osobistym, zdrowiu fizycznym i psychicznym. Raz na dwa lata wysyłano im kwestionariusz do wypełnienia oraz przeprowadzano wywiady. Najważniejszy wniosek z badań dotyczył właśnie relacyjności. Naukowcy z obszaru psychologii, różnych dziedzin medycyny oraz biznesu jednogłośnie stwierdzili, że za sukces w ich - tak bardzo różnych - dziedzinach w największym stopniu odpowiadały dobre, przyjazne relacje z ludźmi. Analiza wyników pozwoliła ustalić, iż sukces finansowy, zdrowie, kondycja psychiczna oraz fizyczna nie zależą od inteligencji, wiedzy, czy ćwiczeń fizycznych, a od dobrych, serdecznych relacji z innymi ludźmi.  Robert Waldinger,  dyrektor badania powiedział, że dobre relacje chronią nasze umysły oraz mózgi, jako narządy. W swoim wystąpieniu na  konferencji TED  stwierdził, że  "dobre relacje nie muszą być gładkie, można się kłócić, jednak kluczem jest poczucie, że możemy na siebie liczyć, gdy sytuacja staje się trudna".

Ujęcie z eksperymentu
1m 02s

Ciekawą obserwację dotyczącą postawy, zachowania i reagowania naczelnych, mających wpływ na relacyjność, poczynił  prof. Frans de Waal.  Umieścił dwie makaki w osobnych klatkach, każdej podawał kulkę i oczekiwał jej oddania, a kiedy to czyniły otrzymywały w nagrodę owoc. Jednak kiedy jedna z nich, otrzymująca w nagrodę kawałek smacznego ogórka zauważyła, że makaka z klatki obok otrzymała inny owoc (winogrono), wykazała zdenerwowanie. Kiedy po ponownym oddaniu kulki otrzymała ogórka zbuntowała się, odmówiła współpracy i w sposób widoczny okazała swoje niezadowolenie (patrz film obok). W ten sposób makaka ukazała, że zazdrość oraz swoiste poczucie sprawiedliwości jest typowe dla człekokształtnych. Emocje te warunkowały postawę, czyli mają istotny wpływ na powodzenie w budowaniu relacji.

B.Franklin

W biznesie znany jest tzw.  efekt Benjamina Franklina,  który opowiada o zjednywaniu sobie przychylności innej osoby.   Benjamin Franklin  miał potrzebę zjednania sobie jednego ze swoich kontrkandydatów w wyborach, lecz obaj przez wiele lat byli zaciekłymi rywalami. By go sobie zjednać... poprosił go o pożyczenie książki. Prośba była dla oponenta dużym zaskoczeniem, lecz w ramach grzeczności wyświadczył taką przysługę i pożyczył książkę. Za tę pomoc Franklin wysłał list z podziękowaniem, w którym dziękował i chwalił gest swojego rywala. Kiedy Franklin pojawił się na następnym zgromadzeniu, dotychczasowy opononent podszedł do niego i wdali się w pogawędkę, która podobno była bardzo przyjacielska. Franklin opisał tę historię w swojej autobiografii konkludując, że ludzie są bardziej skłonni lubić osoby, dla których zrobili coś dobrego.

Yu Niiya

Mechanizm ten został poddany badaniom naukowym, przez psycholożkę  Yu Niiya.  W 2014 roku przeprowadziła eksperyment, w którym badała opinie ludzi o osobach proszących ich o pomoc. Uczestnicy rozwiązywali łamigłówki. Siedzieli w parach, lecz zadania rozwiązywali indywidualnie. Zadaniem było jak najszybsze rozwiązanie 6 zagadek. W parach jednak tylko jedna osoba była poddana eksperymentowi, druga była podstawiona przez badaczy. Pod koniec ustalonego czasu, osoba podstawiona prosiła partnera o pomoc w rozwiązaniu swoich łamigłówek. Uczestnicy, którzy udzielili pomocy byli poddani analizie. Jeszcze przed rozpoczęciem rozwiązywania zadań wszyscy byli proszeni o zapisanie swojego wrażenia na temat partnera, a po zakończeniu rozwiązywania łamigłówek byli proszeni o wypełnienie ankiety, w której m.in. ponownie opisywali swój stosunek do towarzyszącej im osoby. Wyniki ukazały, że stanowcza większość osób, które udzieliły pomocy (92%) wyraźnie lepiej oceniły towarzysza, któremu pomogli. Ocenili ją m.in. jako sympatyczniejszą, bardziej towarzyską i miłą. Badanie to potwierdziło, że metoda opisana przez Benjamina Franklina sprzyja budowaniu z ludźmi pozytywnych relacji.

Kay Deaux

W 1971 roku  Kay Deaux,  wraz z innymi naukowcami (Tim Emswiller i Jerry E. Willits) przeprowadziła badanie, w którym sprawdziła wpływ podobieństwa między ludźmi na skłonność do udzielania pomocy sobie nawzajem. Na terenie uczelni 2 studentów i 2 studentki prosili przypadkowych innych studentów o pożyczenie "paru centów" na rozmowę telefoniczną (w sumie poproszono 384 osób: 192 mężczyzn i 192 kobiety). Z 4 osób proszących dwie ubrane były "zwyczajnie", bez wyraźnego stylu, a kolejne dwie ubrane były w stylu hipisowskim. Podchodzili do osób również klasyfikowanych na podstawie ubioru jako "zwyczajni" lub w stylu hipisowskim (szczegółowo opisano jakie elementy stroju charakteryzują styl hipisowski oraz ubiór bez wyraźnego stylu i podchodzono wyłącznie do osób spełniających określone parametry). Wyniki wyraźnie ukazały, że człowiek odczuwa większą sympatię i chętniej pomaga osobie podobnej do siebie, niż osobie różniącej się. Średnio ponad 70% osób udzieliło pomocy osobie podobnej do siebie i tylko ok. 30% udzielało pomocy osobie ubranej w odmiennym stylu. Badanie ukazało jeszcze dwie prawidłowości.

- Po pierwsze, osoby o wyrazistym stylu (czyli stylu hipisowskim w odróżnieniu od ubioru "zwyczajnego") chętniej pomagały osobie w podobnym, wyrazistym stylu (70-79%) i mniej chętnie osobie "bez stylu" (29-33%). Czyli wyobrażenie o sobie  (ego),  poczucie "przewagi", bycia "lepszym", ma znaczący wpływ na stosunek do innych ludzi.
- Po drugie, kobiety chętniej pomagały mężczyznom, nawet o odmiennym stylu, niż kobietom. W relacjach między kobietami "podobieństwo" w mniejszym stopniu budzi sympatię, niż w relacjach między mężczyznami. Studentce ubranej podobnie pomogło tylko 54% kobiet. Mężczyźni w podobnym odsetku udzielali pomocy zarówno mężczyznom, jak i kobietom w tym samym stylu ubioru.


Opracował Tomasz Krawczyk na podstawie:
Tim Emswiller, Kay Deaux, Jerry E. Willits "Similarity, Sex, and Requests for Small Favors", Journal of Applied Social Psychology, 1971, 1 (3), 284-291
The Harvard Gazette "Good genes are nice, but joy is better", 11.04.2017
Ramadhar Singh "Attraction as a Function of Similarity in Attitudes and Personality Characteristics" The Journal of Social Psychology, 1973, 91, 87-95
Carole Golightly, Devereaux M.Huffman, Donn Byrne "Liking and loaning",Journal of Applied Psychology, Vol 56(6), Dec 1972, 521-523
Russell L.Leonard Jr "Cognitive complexity and the similarity-attraction paradigm", Journal of Research in Personality 10, (1), marzec 1976, str. 83-88
Jon Jecker, David Landy "Liking a Person as a Function of Doing Him a Favour", 01.08.1969
Effectiviology "The Benjamin Franklin Effect: How to Build Rapport by Asking for Favors"
Barry Davret "To Become Super-Likable, Practice 'The Ben Franklin Effect'", 24.12.2019
Yu Niiya "Does a Favor Request Increase Liking Toward the Requester?", 21.08.2015
Yu Niiya "Adult's amae as a tool for adjustment to a new environment", Wiley Online Library, 17.09.2017
Yu Niiya "Interdependent = Compassionate? Compassionate and Self-Image Goals and Their Relationships With Interdependence in the United States and Japan", Frontiers in Psychology, 07.02.2019
Maria Popova "The Benjamin Franklin Effect: The Surprising Psychology of How to Handle Haters", Brain Pickings

 PODSUMOWANIE


Co powyższe badania mówią o budowaniu realacji?

1.Badanie  Prof. Harriego Harlowa  ukazało - również ku jego zaskoczeniu - że poczucie bezpieczeństwa oraz poczucie ciepła relacji jest potrzebą ważniejszą, nawet od potrzeby zapewnienia pożywienia. Niezaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa i ciepłej relacji wywołuje wycofanie i apatię. Zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa uruchamia odwagę i aktywność.
2.75-letnie badanie Harvard University ujawniło, że bliskie związki z ludźmi sprawiają odczuwanie szczęścia i chęci działania bardziej niż pieniądze, sukcesy zawodowe, czy sława.  Robert Waldinger,  dyrektor badania, powiedział, że sukces finansowy, zdrowie, kondycja psychiczna oraz fizyczna nie zależą od inteligencji, wiedzy, czy ćwiczeń fizycznych, a od dobrych, serdecznych relacji z innymi ludźmi (patrz artykuł  "Komunikacja kierownika z pracownikiem").
3.Badanie  prof. Fransa de Waala  ukazało, że swoiste poczucie sprawiedliwości warunkuje powstawanie negatywnych emocji. By móc zbudować z kimś dobrą relację należy zadbać, by do ich powstania nie dochodziło. Wywołanie choćby lekkiej zazdrości, nawet z irracjonalnego powodu, może utrudnić lub wręcz uniemożliwić zbudowanie z kimś dobrej relacji (patrz artykuł "Prawidłowa Postawa")
4. Efekt Benjamina Franklina,  potwierdzony naukowo przez  Yu Niiya  ukazuje, że  prośba  jako docenienie/zaangażowanie budzi sympatię. Co więcej, umożliwia drugiej osobie wykazanie się dobrym uczynkiem, co powoduje wzmacnianie jej dobrego wyobrażenia o samym sobie (ego), przez co również budzi sympatię do osoby proszącej, pozytywny do niej stosunek i pozytywną relację.
5.Badanie prowadzone przez Kay Deaux, T.Emswillera i J.E.Willitsa ukazało wpływ podobieństwa miedzy ludźmi na ich stosunek do siebie nawzajem. Podobieństwo powoduje automatyczne, podświadome przypisanie osoby do grupy, z którą człowiek się identyfikuje. To z kolei budzi sympatię i przychylność, czyli pomaga w budowaniu pozytywnych relacji (patrz badania H.Tajfela).


Opracował: Tomasz Krawczyk

  • - wersja PDF (412 kb)

Metodyka budowania z ludźmi  pozytywnych relacji  omawiana jest podczas  szkoleń.
Napisz do mnie

KOLEJNE EKSPERYMENTY I BADANIA NAUKOWE

KOLEJNE EKSPERYMENTY
I BADANIA NAUKOWE

Mózg chce więcej

Badania prof. Wolframa Schultza

Jakimi priorytetami kieruje się ludzki mózg?  Prof. Wolfram Schultz  wykazał w swoich badaniach system pracy mózgu, zapewniający człowiekowi satysfakcję lub jej brak.

Kiedy osiągnięcie nawet ambitnego celu nie zapewnia satysfakcji?
Jak zapewnić motywację personelu?

Warunkowanie

Thorndike, Pawłow, Skinner

Warunkowanie oznacza wyrabianie nowych  odruchów.  Są one kluczowe dla jakości komunikacji i sposobu nabywania nowych umiejętności.

Czy odruchy można wytwarzać świadomie?
Jak odbywa się wytwarzanie prawidłowych odruchów?

Ego

O wyobrażeniu siebie

Ego  to wyobrażenie o sobie samym. Jest mechanizmem niezbędnym do przeżycia, lecz również problematycznym. Człowiek z natury uważa, że jest "lepszy". W badaniach przyjęto wskaźnik  better than average.

Czy przekonanie o swojej wyjątkowości jest powszechne?
Czy skupienie na sobie ułatwia ludziom wywieranie na nas wpływu?

Dysonans poznawczy

O ratowaniu EGO

Ego  mówi człowiekowi, że jest ponadprzeciętny  (better than average).  Gdy człowiek zaprzeczy takiemu swojemu przekonaniu staje się nieobliczalny.

Jak reagować na dysonans poznawczy?
Co go wywołuje?

"Ludzie myślą tak, jak ja"

Fałszywa zgodność

Człowiek ma podświadome przekonanie, że ludzie -  generalnie  - myślą tak, jak on. Jeżeli nawet obecnie jeszcze tak nie myślą, to z pewnością jego poglądy będą wyrażać w przyszłości. Badania naukowe wykazały jak silny jest to mechanizm myślenia.

Jak powszechnie on występuje?
Jak takie przekonanie wpływa na postawę człowieka?

Wiara w sprawiedliwy świat

Eksperymenty prof. Melvina Lernera

Powszechne jest przekonanie, że człowiek ponosi  konsekwencje  własnych decyzji, że przydarza mu się to, na co  zasłużył.  Jak silna jest wiara w sprawiedliwy świat?

Jak oceniany jest człowiek, któremu przydarza się tragedia?
Czy ludzie obwiniają kogoś za stan, w jakim się znalazł?

Efekt Pigmaliona

Eksperymenty prof. Roberta Rosenthala

Efekt Pigmaliona  to uformowanie osoby, stworzenie jej, poprzez swój stosunek do niej.

Jak nasze oczekiwania wpływają na drugiego człowieka?
Co w naszej postawie wywiera silny wpływ?

Zarządzanie Ludźmi

Ewolucja myśli zarządczej

Skuteczność działania ludzi zawsze była przedmiotem troski przedsiębiorców. Ich pomysłom w sukurs przyszła również nauka.

Jakie błędy zauważono w zarządzaniu personelem?
Które z nich są cały czas popełniane?

Jak rozumieć intuicję?

Badanie prof. Antoine Bechara

Kiedy człowiek nie wie czego się spodziewać, jego organizm już to wie. Naukowcy mierzyli reakcje ciała ukazujące stan układu nerwowego.

Jak wygląda relacja między intuicją, a świadomym postrzeganiem?
Czy doświadczenie sprzyja prawidłowej intuicji?

Co wpływa na relację?

Harlow, Wall, Niiya i Deaux

Wydaje się, że zapewnienie przeżycia jest wartością najwyższą. Okazuje się, że w naturze są wartości wyższe od zapewnienia bytu.

Co jest ważne dla wszystkich?
Na czym należy się skupić chcąc budować z ludźmi pozytywne relacje?

Mimika a Emocje

Eksperyment prof. Paula Ekmana

Powszechne są powiedzenia  rozchmurz się  lub  uśmiechnij się.  Czy mają one sens?

Czy mimika wpływa na  nastrój?
Czy można  poprawić  sobie  nastrój  utrzymując uśmiech na twarzy?

Wyuczona bezradność

Eksperymenty Seligmana-Maiera, Richtera

Opis i wnioski z kluczowych badań psychologicznych nt. aktywności i bierności.

Dlaczego człowiek bywa bierny lub czuje się bezradny?
Czy aktywności można się nauczyć?

Efekt widza

O braku poczucia odpowiedzialności

Efekt widza  -  człowiek widzi negatywne zdarzenie, ma możliwość zareagowania, lecz nie podejmuje żadnych działań.

Czy ty też możesz być osobą bierną, gdy należy reagować?
Czym powodowana jest bierność człowieka?

Tożsamość grupowa

Badania prof. Henriego Tajfela

Człowiek nabywa cech typowych dla grupy, z którą się utożsamia. Zachowanie grupy, jej wartości i sposób myślenia stają się jego sposobem myślenia i działania. Człowiek dba, by jego grupa "wygrywała", czyli zyskiwała więcej, niż inne grupy ludzi.

Czy można oczekiwać od człowieka obiektywnych ocen innych ludzi?
Jak przynależność do grupy wpływa na ludzkie decyzje?

Odgrywanie roli grupy

Eksperyment Zimbardo

Eksperyment  prof. Philipa Zimbardo  ze  Stanford Univeristy  ukazał mechanizm kluczowy dla ludzkiego postępowania.

Jaką rolę odgrywasz ty, a jaką twój klient, pracownik lub przełożony?
Co determinuje odgrywanie przez człowieka określonej roli?

Jaskinia zbójców

Eksperyment Sherifa

Najsłynniejszy eksperyment psychologa  prof. Muzafera Sherifa,  nazwany "Jaskinia Zbójców" (Robbers Cave), analizujący zachowanie grup w sytuacjach konfliktowych.

Jakie są powody podziału na my i oni.
Co zapewnia integrację i wspólne działanie?

Eksperyment Milgrama

Oddziaływanie i wywieranie wpływu

Badanie z bardzo mocnymi wynikami.

W jakich sytuacjach każdy z nas jest skłonny krzywdzić innych ludzi?
Co może spowodować działania niemiłe dla innej osoby?

Konformizm

Eksperymenty Sherifa i Ascha

Najsłynniejsze badania nad konformizmem człowieka przeprowadziło dwóch psychologów:  prof. Muzafer Sherif  i  prof. Solomon Asch.

W jakich sytuacjach człowiek zmienia zdanie pod wpływem grupy?
Dlaczego przyjmuje opinie innych ludzi jako swoje?

Trzecia Fala

Mechanizmy oddziaływania

Ron Jones  był nauczycielem historii w liceum w Kalifornii. Jego uczniowie nie byli w stanie pojąć, jak niemieckie społeczeństwo mogło popierać nazistów. Postanowił unaocznić im mechanizm zdobywania zwolenników idei i zasad. Przeprowadził spontaniczny, osobisty, improwizowany eksperyment socjologiczny, tworzący z uczniów zagorzałych zwolenników przedsięwzięcia.

Co wpływa na zaangażowanie się w ideę?
Co poza samą ideą angażuje ludzi w przedsięwzięcie?

Gdy warunki są zbyt dobre

Eksperyment Calhouna

Etolog  John B.Calhoun  umieścił populację myszy w idealnym środowisku do życia. Wynik był zaskakujący.

Co jest warunkiem aktywności i chęci rozwoju?
Co może zabić motywację do działania?

Automatyzmy

Nieuświadomione mechanizmy umysłu

Człowiek jest istotą barwną. Posiada wiele  mechanizmów  myślenia, które tworzą jego koloryt. Wiele reakcji jest trudnych do przewidzenia, lecz są też takie, które są przewidywalne. Opierają się one na  automatycznychnieświadomych  mechanizmach pracy mózgu. Przedstawiamy je wraz z opisem badań, które pozwoliły je zrozumieć.

Kiedy człowiek działa  mechanicznie  bez udziału własnej woli?
Które zachowania uruchamiają w nim  automatyczne  reakcje?

Stopa w drzwi

Foot in The Door

Postępowanie człowieka opiera się na  mechanizmach  działających w nim samym oraz między nim, a innymi ludźmi. Poniżej przedstawiamy jeden z nich, zweryfikowany przez badania naukowe.

Kiedy mamy skłonność do godzenia się na prośby?
Jak inna osoba może wpłynąć na naszą decyzję?

Drzwi w twarz

The Door in The Face

Kolejny  mechanizm  wpływający na nasze opinie i decyzje, zweryfikowany przez jednego z najsłynniejszych badaczy naukowych.

Kiedy rośnie nasza skłonność do godzenia się na prośby innych ludzi?
Jak świadomie można na nas wpływać?

Niska piłka

The Low-Ball

Obok metod  stopy w drzwi  i  drzwi w twarz  zdefiniowano i naukowo zweryfikowano kolejny mechanizm wywierania wpływu. Intensyfikuje on zaangażowanie człowieka i w efekcie zapewnia jego większą chęć realizowania ustaleń.

Jak powstaje większa chęć realizowania ustaleń?
Na czym polega ten mechanizm?

Wpływ reklamy

O pamięci  niejawnej

Człowiek zapamiętuje reklamy w świadomości oraz w  pamięci niejawnej.  Badania  prof. Didier'a Courbet  z Francji ukazały czas, jaki reklama "niepamiętana" przez człowieka jest jednak pamiętana i wpływa na jego wybory.

Czym jest pamięć niejawna?
Jak długo przechowywana jest w niej informacja pokazana w krótkiej reklamie?

Wpływ środowiska wychowania

Eksperyment prof.Kellogga

Najsłynniejszy eksperyment wychowania międzygatunkowego. Naukowiec wychowywał dziecko człowieka razem z dzieckiem szympansów.

Jaki jest efekt wspólnego dorastania?
Co ustanawia nas ludźmi?

Harry Frederick Harlow (1905-1981) - profesor psychologii  University of Wisconsin-Madison.  Jego badania ukazały znaczenie bliskości i towarzystwa w rozwoju społecznym.  American Psychological Association  umieściło Harlowa w 2002 roku na 26 miejscu wśród najczęściej cytowanych psychologów XX wieku.

/ Wikipedia /

Test otwartego pola opracował prof. Calvin Springer Hall. Polega na eksperymentalnym badaniu u zwierząt poziomu aktywności, niepokoju i chęci poznawania nowych terenów, gdy znajdują się w nowym miejscu.
Calvin Springer Hall (1909-1985) - profesor psychologii, wykładał na  Western Reserve University,  Syracuse University,  University of Miami  oraz  Catholic University  w Holandii.


Makak królewski - gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych. Żyje od Afganistanu po Indie i Chiny. Nie jest gatunkiem zagrożonym. Długość ciała 45-64 cm, ogon 19-32 cm, masa ciała samców mieści się w przedziale 6-12 kg.

/ Wikipedia /

TED  (Technology, Entertainment and Design)  - marka konferencji naukowych organizowanych corocznie przez amerykańską fundację non-profit  Sapling Foundation.  Celem konferencji jest popularyzacja - jak głosi motto -  "idei wartych propagowania".

/ Wikipedia /

Frans de Waal (ur. 1948) - holendersko-amerykański prymatolog i etolog, profesor psychobiologii w Yerkes National Primate Research Center. Autor wielu doskonałych książek (polecamy "Bystre zwierzę" wyd. Copernicus Center Press)

/ TED /

Benjamin Franklin (1706-1790) - amerykański polityk, jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych



Yu Niiya - profesor  Hosei University  w Japonii oraz  University of Michigan  w Stanach Zjednoczonych. Prowadzi badania międzyludzkich relacji, w tym konsekwencji  amae  (japońskie słowo oznaczające zależność od innych, brak samodzielności, potrzebę bycia dopieszczanym, hołubionym, odnoszące się do zależności dziecka od matki). Realizuje badania dla  Japońskiego Towarzystwa Promocji Nauki.

/ Hosei University /

Kay Deaux (ur. 1941) - amerykańska psycholog społeczna, profesor psychologii w  Graduate Center  na  City University of New York.  Autorka trzech książek poświęconych imigracji i feminizmowi. Starsza redaktor  Oxford Handbook of Personality and Social Psychology.

Laureatka nagród:
1987 Carolyn Wood Sherif Award od Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego
1993 Heritage Research Award od Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego
2001 Award Committee on Women in Psychology Leadership Award od Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego
2007 Kurt Lewin Memorial Award od Society for the Psychological Study of Social Issues
2016 Distinguished Scholar Award od Society for Personality and Social Psychology


/ Wikipedia /

Robert J. Waldinger (ur. 1951) - amerykański psychiatra i profesor  Harvard Medical School,  dyrektor badania  Grant Study,  realizowanego nieprzerwanie od 1938 roku. Od 2005 roku dyrektor  Study of Adult Development  na  Harvard University.  Dyrektor  Center for Psychodynamic Therapy and Research  w  M0assachusetts General Hospital.  Założyciel i dyrektor  Lifespan Research Foundation,  która prowadzi i tłumaczy badania oraz rozpowszechnia informacje i programy promujące adaptacyjny rozwój dorosłych.

/ Wikipedia /

Tomasz Krawczyk (ur. 1973) - autor książki pt.  "Metodyka Sprzedaży i Negocjacji" (Ridero, marzec 2020),  autor artykułów poświęconych zagadnieniom zarządzania, sprzedaży i negocjacji publikowanych na łamach gazet i miesięczników tj.  Puls Biznesu  i dwumiesięcznik  Optyka.  Absolwent  Studium Doktoranckiego Kolegium Zarządzania i Finansów Szkoły Głównej Handlowej  w Warszawie.
Doświadczenie praktyczne w sprzedaży i negocjacjach od 1994 r. W kolejnych latach - prowadząc już szkolenia biznesowe - wprowadzał firmy na wybrane rynki, opracowując strategię działania i prowadząc fizyczne działania handlowe. Dzięki swoim umiejętnościom, już od roku 2002 wynajmowany do przygotowywania firm do negocjacji i reprezentowania ich w tym procesie. Negocjator i mediator angażowany do rozwiązywania sporów między podmiotami gospodarczymi. Metodyk komunikacji interpersonalnej - opracowane przez niego rozwiązania zostały wdrożone przez firmy koncernowe w innych krajach Europy.

Więcej?  Kliknij link.